Opracowanie koncepcji Bałtyckiego Funkcjonalnego Bloku Przestrzeni Powietrznej (Baltic FAB) w latach 2010-2012
i założenia przekazania kontroli przestrzeni powietrznej polskiego pólnocnego -wschodu stronie litewskiej (punkt 3.3.7 załacznika I projektu Baltic FAB przekazanego do Komisji Europejskiej 6 kwietnia 2012 roku)
Finalnie powstało dziewięć inicjatyw FAB w trakcie realizacji, z czego dwa pierwsze są uznane za ustalone i przekazane do Komisji Europejskiej: UK-Ireland FAB; DK-SE FAB (Dania, Szwecja); Baltic FAB (Litwa, Polska); NE FAB (Estonia, Finlandia, Łotwa i Norwegia); BLUE MED FAB (Cypr, Grecja, Włochy i Malta); Danube FAB (Bułgaria, Rumunia); FAB CE (Austria, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Czechy, Węgry, Słowacja, Słowenia); FABEC (Belgia, Francja, Niemcy, Luksemburg, Holandia i Szwajcaria; South West FAB (Portugalia, Hiszpania).
Polska rozpoczęła negocjacje z Litwą w zakresie tworzenia BałtyckiegoFunkcjonalnego Bloku Przestrzeni Powietrznej w roku 2010. Efektem tego było to, iż sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury, Tadeusz Jarmuziewicz oraz wiceminister transportu i komunikacji Republiki Litewskiej Rimvydas Vaštakas podpisali 29 lipca2010 roku w Wilnie porozumienie dotyczące rozwoju polsko-litewskiego Bałtyckiego Funkcjonalnego Bloku Przestrzeni Powietrznej.Na mocy tegoż porozumienia powołano do życia struktury zarządzające projektem Bałtyckiego Funkcjonalnego Bloku Przestrzeni Powietrznej. Były to: 1. Komitet Strategiczny Baltic FAB, 2.Komitet Sterujący Studium Wykonalności dla Baltic FAB, 3.Zespół Projektowy Baltic FAB.
Pierwsze posiedzenie Komitetu Strategicznego Bałtyckiego Funkcjonalnego Bloku Przestrzeni Powietrznej odbyło się w Warszawie dnia8 września 2010 roku. Przewodniczył komitetowi- już stale- Rimvydas Vaštakas, a wiceprzewodnicżącym został Tadeusz Jarmuziewicza.Podczas swego pierwszego posiedzenia, Komitet Strategiczny Bałtyckiego FAB podjął głównie decyzje ustalające zakres zadań dla poszczególnych struktur projektu oraz przyjął wspólny ramowy harmonogram prac.
W dniach 8-9 grudnia 2010, w Wilnie odbyło się drugie posiedzenie Komitetu Strategicznego Bałtyckiego Funkcjonalnego Bloku Przestrzeni Powietrznej. Podczas spotkania omówiono projekty, które miały być realizowane w pierwszej kolejności; możliwe modele operacyjno-instytucjonalne Bałtyckiego FAB-u; poszczególne obszary współpracy (operacyjny, techniczny, strategiczno-ekonomiczny, bezpieczeństwa, ochrony środowiska, prawno-regulacyjny), wreszcie możliwość prezentowania wspólnych stanowisk dla Komisji Europejskiej i instytucji Eurocontrol oraz rozwój dialogu społecznego. Komitet przyjął wówczas następujące decyzje: 1. Decyzja o przyjęciu do realizacji planu działania Zespołu Projektowego Baltic FAB; 2. Decyzja o przyjęciu rekomendacji Zespołu Projektowego dla Komitetu Strategicznego Baltic FAB (rekomendacje dotyczyły kluczowych obszarów współpracy polsko-litewskiej podczas tworzenia FAB-u, w tym przyjęcia do realizacji ramowego planu wdrożenia wspólnych projektów krótko- i średnioterminowych przez Polską Agencję Żeglugi Powietrznej oraz Oro Navigacija); 3. Decyzja o przyjęciu raportu oraz rekomendacji Komitetu Sterującego ds. Studium Wykonalności dla Baltic.
Następnie w Krakowie w dniach 20-21 kwietnia 2011 miało miejsce trzecie posiedzenie Komitetu Strategicznego Bałtyckiego FAB. Wśród podjętych w tym czasie decyzji znajdowało się przede wszystkim uzgodnienie angielskojęzycznej wersji dokumentu w celu rozpoczęcia prac nad wewnętrznymi uzgodnieniami w Polsce i na Litwie.Dokument ten nosił nazwę: “Baltic FAB Agreement” on the Establishment of the Baltic Functional Airspace Block between: The Republic of Lithuania and The Republic of Poland.”Również w Krakowie podjęto postanowienie o utworzeniu Biura Projektu FAB (w Warszawie na ulicy Wierzbowej). Termin opracowania nowej struktury organizacyjnej wyznaczona na 21 maja 2011.
W Kłajpedzie odbyło się 7 czerwca 2011 roku czwarte posiedzenie Komitetu Strategicznego Bałtyckiego Funkcjonalnego Bloku Przestrzeni Powietrznej. Podczas tego posiedzenia komitet podjął decyzje o uzgodnieniu wstępnych projektów porozumień pomiędzy krajowymi organami nadzoru oraz instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej Polski i Litwy. Wypracowano wstępny projekt tekstu umowy o delegacji służb ruchu lotniczego w zakresie tworzenia Bałtyckiego FAB. Co niezwykle istotne, powyższe dokumenty miały podlegać konsultacjom i procedurom krajowym w Polsce i na Litwie.
W dniu 4 kwietnia 2012 roku opracowano ostatecznie tzw.„Baltic Fab submition.Final”, co nastapiło zgodnie z wymogami artykułu 9a.3 prawa unijnego (EC) No. 550/2004 [2], oraz w zgodzie art. 2.5 prawa unijnego (EC) No.1070/2009. Wydany przez Biuro zarządzające Projektu Baltic FAB, składający się z czterech części oraz załaczników od A do G oraz J dokument, został przesłany do Komisji Europejskiej dnia 6 kwietnia 2012 roku, w cerlu przeprowadzenia dalszego procesu konsultacyjnego FAB, tym razem na szczeblu administracji europejskiej.
Poza wskazanym dokumentem do konsultacji Komisji Europejskiej przekazano jednocześnie załącznik „H”, oraz kluczowy załącznik „I”. Załącznikiem tym była wydana –podobnie jak o odniesieniu do dokumentów głównego - przez biuro projektu FAB w Warszawie, formalna wersja tzw. finalnej koncepcji operacyjnej Bałtyckiego Funkcjonalnego Bloku PrzestrzeniPowietrznej (tzw.„Baltic FAB concept of operations.Final”). Zasadniczy załącznik „I” zawiera “opis koncepcji docelowej wspierającej powstanie Baltic FAB”. Dokumenty te stanowią oficjalne stanowisko strony polskiej i litewskiej w sprawie powstania Bałtyckiego FAB przekazane stronie unijnej. O ile wiadomo jednak autorowi tego opracowania, brak jest polskiej wersji wskazanych dokumentów, w szczególności kluczowego załącznika „I”.
W dokumencie tym, na stronach 54 – 55, odnajdujemy passus oznaczony numerem 3.3.7. Czytamy tam: ”Przekazanieusług kontroli ruchu powietrznego. W ramach przestrzeni powietrznej Bałtyckiego FAB nie ma obecnie miejsca oddelegowanie usług nadzoru powietrznego. Jednak Polska Agencja Żeglugi Powietrznej stoi przed problemem braku kontrolerów ruchu lotniczego natomiast, dla kontrastu, Oro Navigacija ma wolne moce, więc aby rozwiązać niedobór kontrolerów ruchu powietrznego i zoptymalizować wydajność w sektorze kontroli tego ruchu, w sektorze EPWWSE usługi kontroli ruchu lotniczego powinny zostać przekazywane do Oro Navigacij, począwszy od marca 2013.W pierwszejfazie Studium Wykonalności Bałtyckiego FAB została przeprowadzona analiza w celu określenia potencjalnych korzyści FAB wynikających z delegowania usług kontroli ruchu powietrznego do Oro Navigacij. Taka możliwość została określona i zawarto ją dodatkowo w analizie kosztów i korzyści.”
Warto zauważyć dla informacji, iż oryginalny tekst brzmi:“3.3.7 Delegation of ATS.There is currently no airspace delegated within the Baltic FAB. However, PANSA faces shortage of air traffic controllers and, by contrast, Oro Navigacija has spare capacity,therefore to resolve the ATCO shortage and to optimise efficiency in theEPWWSE ATC sector, ATS provision shall be delegated to Oro Navigacija from March 2013.Analysis was conducted during the first phase of the Baltic FAB Feasibility Study to determine the potential FAB benefits of delegating the provision of ATS to Oro Navigacija. This opportunity has been further defined and is included in the CBA and benefits statement”.
Na str. 55 wskazanego dokumentuBaltic Fab Concept of Operations. Final, załacznik I znajduje się rysunek przedstawiający obszary polskiej przestrzeni powietrznej EPWWS oraz EPWWE, które powinny zostac przekazane na podstawie zapisów „Baltic FAB concept of operations. Final” litewskim kontrolerom ruchu powietrznego. od marca 2013 roku – tj. Polska polnocno-wschodnia wraz z Białymstokiem.
Por.http://ec.europa.eu/transport/modes/air/single_european_sky/doc/2012_04_17_annex_i_balticfab_conops.pdf
Punkt .3.3.7 wraz z mapą, str. 54,55
cz.III - nastąpi
